Zbiór piosenek i utworów do zastosowania w muzykoterapii i edukacji muzycznej

Z ogromną radością przekazujemy Państwu

“Zbiór piosenek i utworów do zastosowania w muzykoterapii i edukacji muzycznej”
autorstwa Ludwiki Koniecznej-Nowak.

Praca muzykoterapeuty ukierunkowana jest zazwyczaj na realizację pozamuzycznych, terapeutycznych celów, umiejscawianych w różnych obszarach funkcjonowania klienta. Działania są zawsze zindywidualizowane i dostosowane do konkretnych potrzeb jednostki. Forma oddziaływań praktycznych zależna jest od perspektywy teoretycznej oraz modelu muzykoterapeutycznego, z którym utożsamia się terapeuta. Zarówno na poziomie klinicznym jak i teoretycznych czy badawczym zarysowują się wyraźne różnice pomiędzy podejściami osadzanymi w założeniach humanistycznych, behawioralnych czy psychodynamicznych. Niemniej jednak, doświadczenia muzyczne jakimi dysponują terapeuci mieszczą się niemal zawsze w ramach czterech podstawowych kategorii, takich jak: improwizacja, wykonawstwo, twórczość i recepcja. Bez względu na model pracy działania muzykoterapeuty wymagają od niego niezmiennej kreatywności. Jest to nie lada wyzwanie zarówno dla początkujących jak i doświadczonych praktyków. W literaturze anglojęzycznej znaleźć można zbiory piosenek i utworów do wykorzystania w potencjalnych sytuacjach muzykoterapeutycznych, co stanowi pewne ułatwienie. Bazują one głównie na doświadczaniu wykonawstwa z elementami działań improwizowanych, spontanicznych. W Polsce tego typu opracowań, ukierunkowanych muzykoterapeutycznie, właściwie brak. Wybrane pozycje anglojęzyczne tego typu scharakteryzowane zostaną krótko poniżej. Themes for therapy autorstwa Michele Ritholz i Clive’a Robbinsa to 39 utworów, w tym 21 piosenek z tekstem i 18 propozycji czysto instrumentalnych. Kompozycje stworzono głównie z myślą o dzieciach z zaburzeniami rozwojowymi. Piosenki mają na celu kształtowanie samoświadomości i socjalizacji, doświadczenia ciała i ruchu, przyzwyczajanie do zmiany i aktywizowanie, pojawiają się także piosenki powitalne i pożegnalne, pełniące w terapii rolę z jednej strony stałej struktury, z drugiej – rytuału związanego z realizacją zajęć. Utwory instrumentalne napisano z myślą o realizacji takich celów jak: aktywizowanie i angażowanie, wzmocnienie koncentracji uwagi, umożliwianie doświadczenia kontroli i sprawstwa, ćwiczenie komunikacji czy poprawa samooceny. Drugi tom tych samych autorów – More themes for therapy – zawiera nieco więcej, bo 45 utworów, w tym piosenki bez słów, z prostym tekstem, bardziej zaawansowane kompozycje oraz utwory czysto instrumentalne. Stylistyka oraz cele możliwe do realizacji poprzez kolejne utwory zbliżone są do poprzedniej pozycji. Pojawia się tu dodatkowo koncepcja „musicking”, mówiąca o wartości samego doświadczenia wspólnego muzykowania. W obu tomach podkreśla się istotność osobistego podejścia do materiału muzycznego, jakie powinien wykazać terapeuta dostosowując utwór do potrzeb danej sytuacji terapeutycznej i – przede wszystkim – klienta. To terapeuta sprawia, że piosenki mogą odegrać swoją rolę w spotkaniu z klientem, same w sobie nie mają tego potencjału. Elementem kluczowym dla pracy terapeutycznej jest bowiem relacja międzyludzka i wrażliwość, empatia prowadzącego. Herbert i Gail Levine to autorzy zbiorów Learning through music oraz Learning through songs. Pierwszy mieści 42 ćwiczenia, kolejny – 16 piosenek. Materiały zaproponowane w zbiorach charakteryzują się nieco prostszą strukturą muzyczną i bardziej edukacyjnymi celami, jakie dla nich wyznaczono. Są to między innymi: hamowanie impulsów, ćwiczenie koncentracji, nauka liczenia, zapamiętywanie zjawisk atmosferycznych, części ciała itp. Wspomniane zbiory stały się inspiracją dla stworzenia niniejszej pozycji. Podobnie jak w pracach anglojęzycznych każdą z piosenek opatrzono krótką instrukcją, wskazującą na kontekst i celowość zastosowania utworu oraz sposób wykorzystania w terapii. Utworów absolutnie nie należy traktować sztywno. Mają one stać się punktem wyjścia dla wyobraźni terapeuty stanowiąc materiał elastyczny i dopasowywalny do potrzeb indywidualnych klientów i konkretnych okoliczności.

Całą publikację można pobrać TUTAJ