|
Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Gnieźnie
Pracownia Terapii przez Sztukę powstała w sierpniu 2001 roku z inicjatywy Pani Dyrektor Barbary Trafarskiej. Pomimo istnienia w „Dziekance” wielu pracowni posiadających bogatą i zróżnicowaną ofertę terapeutyczną, dostrzegła ona potrzebę wprowadzenia nowej formy niezwiązanej bezpośrednio ze Szpitalem.
Twórcza aktywność plastyczna jest często łatwiejszym sposobem komunikowania się z otoczeniem niż język werbalny. Znajduje zastosowanie w procesie poznawania chorego, jak też jest istotnym elementem psychoterapii. Stwarza możliwość nieskrępowanego wyrażania środkami wizualnymi własnych lęków, pragnień i fantazji. Stając się często zaskakującym źródłem informacji o samym sobie ułatwia wgląd we własną osobowość i odsłania ukryte konflikty.
Choroba psychiczna, będąc źródłem cierpienia, równocześnie wzbogaca wrażliwość, która w sprzyjających warunkach pozwala zająć się twórczością. Daje to szansę na rozwijanie umiejętności komunikacyjnych i nawiązanie dialogu z otoczeniem, przez co wzmacnia poczucie własnej wartości. Choć efekty twórczych starań bywają różne to skończone dzieło, jak i sam proces jego powstawania- od pomysłu przez szkic do wersji ostatecznej- daje poczucie rozwoju i osiągnięcia celu. Dla osób wycofanych, z dużym poziomem lęku aktywność plastyczna może być świetnym sposobem na „wyrażenie siebie” i stymulować dalszy rozwój osobisty. Inni pacjenci, mający problemy z uczuciami wrogości i agresji odkrywają alternatywny sposób ich ujawniania, który jest nie tylko akceptowany, ale nawet premiowany przez otoczenie. Dlatego też przebieg zajęć w pracowni korygowany jest w zależności od indywidualnych doświadczeń i aktualnych oczekiwań osób biorących w nich udział. Realizowane jest to za pomocą bezpośrednich rozmów i korekt mających miejsce podczas pracy. Realizacja tych indywidualnych tematów służy również ukierunkowaniu autoekspresji.
Innym elementem służącym wyzwoleniu twórczej aktywności są zadania grupowe. Sprzyjają one procesowi integracji, pobudzają zdrową rywalizację i uatrakcyjniają ćwiczenia. Dzięki zajęciom w Pracowni pacjenci mają również możliwość zapoznania się z wybranymi zagadnieniami teoretycznymi z zakresu rysunku, malarstwa, psychofizjologii widzenia i historii sztuki. Celem jest nie tylko próba stworzenia intelektualnej podbudowy, ale i wzmocnienie potrzeby autokreacji. Ważne jest również dostarczenie podstawowej wiedzy na temat zasad tworzenia i odbioru obrazu wizualnego. Indywidualizm wyrażania za jego pomocą najistotniejszych myśli, przeżyć czy emocji jest czynnikiem decydującym o wartości dzieła. Uaktywnienie pacjentów poprzez działania wizualne stwarza możliwości rozładowania lęków. Uczynienie wartości z ich wrażliwości i poparcie jej podstawową wiedzą teoretyczną oraz w końcu próba zdjęcia piętna z chorób psychicznych jest podstawowym celem, który ma wspomóc proces terapeutyczny.
W ramach zajęć odbywają się również wspólne wyjścia na ważniejsze wystawy na terenie Gniezna, a także wyjazdy do muzeów i galerii poznańskich. W Pracowni powstały już setki interesujących prac. Naszymi gośćmi byli dwukrotnie pacjenci i terapeuci ze szpitala w Kościanie oraz wielokrotnie studenci Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, Uniwersytetu im. A. Mickiewicza i Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Twórczość osób biorących udział w zajęciach Pracowni prezentowana była na pięćdziesięciu pięciu wystawach i szesnastu konferencjach w całym kraju. Oprócz tego obyło się siedem plenerów malarskich oraz kilka aukcji prac, które powstały w trakcie warsztatów. Przez niektórych pacjentów twórcza pasja jest kontynuowana również po opuszczeniu Szpitala.
Prof. nadzw. UAP dr hab. Robert Bartel
Dodaj komentarz